By Sri Ramana Maharshi
कर्तुराज्ञया प्राप्यते फलम् |
कर्म किं परम् कर्म तज्जडम् || (१)
kartur-AgyayA prApyate phalam
karma kim param karma tajjaDam
क्रुतिमहोदधौ पतनकारणम् |
फलमशाश्र्वतम् गतिनिरोधकम् || (२)
krti-maho-dadhau patanakAraNam
phalam-ashAshwatam gati nirodhakam
ईश्र्वरार्पितं नेच्छया कृतम् |
चित्तशोधकं मुक्तिसाधकम् || (३)
Ishwar-Arpitam necchayA krutam
chitta-shodhakam muktisAdhakam
कायवाङ्मनः कार्यमुत्तमम् |
पूजनम् जपश्र्चिन्तनम् क्रमात् || (४)
kAya-vAn-manah kAryam uttamam
pUjanam japaschintanam kramAt
जगत ईशाधी युक्तसेवनम्
अष्टमूर्तिभृद्देवपूजनम् || (५)
jagata IshadhI yuktasevanam
ashTamUrti bhrd deva-pUjanam
उत्तमस्तवाद् उच्चमन्दतः |
चित्तजं जप ध्यानमुत्तमम् || (६)
uttamastavAd ucchamandatah
chittajam japa dhyAnam-uttamam
आज्यधारया स्रोतसा समम् |
सरल चिन्तनं विरलतः परम् || (७)
AjyadhArayA srotasA samam
sarala chintanam viralatah param
भेद भावनात् सोऽहमित्यसौ |
भावनाऽभिदा पावनी मता || (८)
bheda-bhAvanAt so'ham-ityasau
bhAvanA'bhidA pAvanI matA
भाव शून्यसद् भाव सुस्थितिः |
भावना बलाद् भक्तिरुत्तमा || (९)
bhA vashUnyasad bhAva susthitih
bhAvanA balAd bhaktir-uttamA
ह्रुत्स्थले मनः स्वस्थता क्रिया |
भक्तियोगबोधाश्र्च निश्र्चितम् || (१०)
hrtsthale manah svasthatA kriyA
bhakti-yoga-bodhAscha nischitam
वायुरोधनात् लीयते मनः |
जालपक्षिवत् रोध साधनम् || (११)
vAyurodhanAt lIyate manah
jAlapakshivat rodha sAdhanam
चित्तवायवश चित्क्रियायुताः |
शाखयोर्द्वयी शक्तिमूलका || (१२)
chitta-vAyavash chitkriyA-yutAh
shAkhayor-dvayI shakti-mUlakA
लयविनाशने उभयरोधने |
लयगतं पुनर् भवति नो मृतम् || (१३)
layavinAshane ubhayarodhane
layagatam punar bahavati no mrtam
प्राणबन्धनात् लीनमानासम् |
एकचिन्तनात् नाशमेत्यदः || (१४)
prANa bandhanAt leenamAnasam
eka-chintanAt nAshametyadah
नष्टमानसोत्कृष्ट योगिनः |
कृत्यमस्ति किं स्वस्थितिं यतः || (१५)
naShTa mAnasotkrushTa yoginah
krutyam-asti kim svasthitim yatah
दृष्यवारितं चित्तमात्मनः |
चित्वदर्शनं तत्वदर्शनम् || (१६)
drushyavAritam chittamAtmanah
chittva darshanam tattva darshanam
मानसं तु किं मार्गणे कृते |
नैव मानसं मार्ग आर्जवात् || (१७)
mAnasam tu kim mArgaNe krute
naiva mAnasam mArga ArjavAt
वृत्तयस्त्वहं वृत्तिमाश्रिताः |
वृत्तयो मनो विद्ध्यहं मनः || (१८)
vruttayastvaham vrittim-AshritAh
vruttayo mano viddhyaham manah
अहमयं कुतो भवति चिन्वतः |
अयि पतत्यहं निजविचारणम् || (१९)
aham-ayam kuto bhavati chinvatah
ayi patatyaham nija-vichAraNam
अहमि नाशभाज्यहमहम्तया |
स्फुरति ह्रुत्स्वयं परमपूर्णसत् || (२०)
ahami nAshabhAjyahamahamtayA
sphurati hrtsvayam paramapUrNasat
इदमहं पदाऽभिख्यमन्वहम् |
अहमिलीनकेऽप्यलय सत्तया || (२१)
idamaham padA'bhikhyam-anvaham
ahimileenake'pyalaya sattayA
विग्रहेन्द्रिय प्राणधीतमः |
नाहमेकसत् तज्जडम् ह्यसत् || (२२)
vigrahendriya prANadhItamah
nAham-ekasat tajjaDam hyasat
सत्वभासिका चित्क्व वेतरा |
सत्तया हि चित् चित्तया ह्यहम् || (२३)
sattvabhAsikA chitkva vetarA
sattayA hi chit chittayA hyaham
ईशजीवयोर् वेषधीभिदा |
सत्स्वभावतो वस्तु केवलम् || (२४)
IshajIvayor veShadhIbhidA
sat-svabhAvato vastu kevalam
वेषहानतः स्वात्मदर्शनम् |
ईशदर्शनम् स्वात्मरूपतः || (२५)
veSha-hAnatah svAtmadarshanm
Ishadarshanam svAtmarUpatah
आत्मसंस्थितिः स्वात्मदर्शनम् |
आत्मनिर्द्वयाद् आत्मनिष्ठता || (२६)
Atmasamsthitih svAtma darshanam
Atma-nirdvayAd Atma-niShTHatA
ज्ञानवर्जिताऽज्ञानहीन चित् |
ज्ञानमस्ति किं ज्ञातुमन्तरम् || (२७)
jnAnavarjitA'jnanaheena chit
jnAnam asti kim jnAtum antaram
किं स्वरूपमित्यात्म दर्शने |
अव्ययाभवाऽऽपूर्णचित्सुखम् || (२८)
kim svarUpamityAtma darshane
avyayAbhavA''pUrNa chit-sukham
बन्धमुक्त्यतीतं परम् सुखम् |
विन्दतीह जीवस्तु दैविकः || (२९)
bandha muktyatI-tam param sukham
vindatIha jI-vastu daivikah
अहमपेतकं निजविभानकम् |
महदिदंतपो रमण वागियम् || (३०)
aham-apetakam nija-vibhAnakam
mahad-idam tapo ramaNa vAgiyam
आज्यधारया स्रोतसा समम् |
सरल चिन्तनं विरलतः परम् || (७)
AjyadhArayA srotasA samam
sarala chintanam viralatah param
भेद भावनात् सोऽहमित्यसौ |
भावनाऽभिदा पावनी मता || (८)
bheda-bhAvanAt so'ham-ityasau
bhAvanA'bhidA pAvanI matA
भाव शून्यसद् भाव सुस्थितिः |
भावना बलाद् भक्तिरुत्तमा || (९)
bhA vashUnyasad bhAva susthitih
bhAvanA balAd bhaktir-uttamA
ह्रुत्स्थले मनः स्वस्थता क्रिया |
भक्तियोगबोधाश्र्च निश्र्चितम् || (१०)
hrtsthale manah svasthatA kriyA
bhakti-yoga-bodhAscha nischitam
वायुरोधनात् लीयते मनः |
जालपक्षिवत् रोध साधनम् || (११)
vAyurodhanAt lIyate manah
jAlapakshivat rodha sAdhanam
चित्तवायवश चित्क्रियायुताः |
शाखयोर्द्वयी शक्तिमूलका || (१२)
chitta-vAyavash chitkriyA-yutAh
shAkhayor-dvayI shakti-mUlakA
लयविनाशने उभयरोधने |
लयगतं पुनर् भवति नो मृतम् || (१३)
layavinAshane ubhayarodhane
layagatam punar bahavati no mrtam
प्राणबन्धनात् लीनमानासम् |
एकचिन्तनात् नाशमेत्यदः || (१४)
prANa bandhanAt leenamAnasam
eka-chintanAt nAshametyadah
नष्टमानसोत्कृष्ट योगिनः |
कृत्यमस्ति किं स्वस्थितिं यतः || (१५)
naShTa mAnasotkrushTa yoginah
krutyam-asti kim svasthitim yatah
दृष्यवारितं चित्तमात्मनः |
चित्वदर्शनं तत्वदर्शनम् || (१६)
drushyavAritam chittamAtmanah
chittva darshanam tattva darshanam
मानसं तु किं मार्गणे कृते |
नैव मानसं मार्ग आर्जवात् || (१७)
mAnasam tu kim mArgaNe krute
naiva mAnasam mArga ArjavAt
वृत्तयस्त्वहं वृत्तिमाश्रिताः |
वृत्तयो मनो विद्ध्यहं मनः || (१८)
vruttayastvaham vrittim-AshritAh
vruttayo mano viddhyaham manah
अहमयं कुतो भवति चिन्वतः |
अयि पतत्यहं निजविचारणम् || (१९)
aham-ayam kuto bhavati chinvatah
ayi patatyaham nija-vichAraNam
अहमि नाशभाज्यहमहम्तया |
स्फुरति ह्रुत्स्वयं परमपूर्णसत् || (२०)
ahami nAshabhAjyahamahamtayA
sphurati hrtsvayam paramapUrNasat
इदमहं पदाऽभिख्यमन्वहम् |
अहमिलीनकेऽप्यलय सत्तया || (२१)
idamaham padA'bhikhyam-anvaham
ahimileenake'pyalaya sattayA
विग्रहेन्द्रिय प्राणधीतमः |
नाहमेकसत् तज्जडम् ह्यसत् || (२२)
vigrahendriya prANadhItamah
nAham-ekasat tajjaDam hyasat
सत्वभासिका चित्क्व वेतरा |
सत्तया हि चित् चित्तया ह्यहम् || (२३)
sattvabhAsikA chitkva vetarA
sattayA hi chit chittayA hyaham
ईशजीवयोर् वेषधीभिदा |
सत्स्वभावतो वस्तु केवलम् || (२४)
IshajIvayor veShadhIbhidA
sat-svabhAvato vastu kevalam
वेषहानतः स्वात्मदर्शनम् |
ईशदर्शनम् स्वात्मरूपतः || (२५)
veSha-hAnatah svAtmadarshanm
Ishadarshanam svAtmarUpatah
आत्मसंस्थितिः स्वात्मदर्शनम् |
आत्मनिर्द्वयाद् आत्मनिष्ठता || (२६)
Atmasamsthitih svAtma darshanam
Atma-nirdvayAd Atma-niShTHatA
ज्ञानवर्जिताऽज्ञानहीन चित् |
ज्ञानमस्ति किं ज्ञातुमन्तरम् || (२७)
jnAnavarjitA'jnanaheena chit
jnAnam asti kim jnAtum antaram
किं स्वरूपमित्यात्म दर्शने |
अव्ययाभवाऽऽपूर्णचित्सुखम् || (२८)
kim svarUpamityAtma darshane
avyayAbhavA''pUrNa chit-sukham
बन्धमुक्त्यतीतं परम् सुखम् |
विन्दतीह जीवस्तु दैविकः || (२९)
bandha muktyatI-tam param sukham
vindatIha jI-vastu daivikah
अहमपेतकं निजविभानकम् |
महदिदंतपो रमण वागियम् || (३०)
aham-apetakam nija-vibhAnakam
mahad-idam tapo ramaNa vAgiyam
No comments:
Post a Comment
Hari Aum. Your comments are welcome. However, please refrain from posting meaningless messages that waste yours and my time. Such comments will be treated as spam and will not be published.